در دنیای لجستیک، مدیریت کارآمد زنجیره تامین کسب‌وکارها برای ماندن در رقابت و برآورده کردن خواسته‌های مشتری بسیار مهم است. شرکت‌های کشتیرانی کانتینری و ارائه دهندگان لجستیک به طور مداوم به دنبال راهکارهایی برای استفاده از حداکثر ظرفیت کانتینری به منظور کاهش هزینه‌های حمل و نقل، افزایش سودآوری و رشد تجارت جهانی هستند. یک تکنیک برجسته برای به حداکثر رساندن استفاده از فضای کانتینر در سال‌های اخیر، به‌کارگیری روش کراس استافینگ است. ما در این مقاله به تعریف و بررسی مزایا و معایب کراس استافینگ خواهیم پرداخت؛ با ما در مجله ناوبان همراه باشید.
مزایای کراس استافینگ چیست؟
اگر بخواهیم معنی کراس استاف را از لحاظ لغوی بررسی کنیم، Cross معنای روبرو و Stuff به معنای پرکردن است. کراس استافینگ (Cross Stuffing) یک روش حمل و نقل دریایی است که در آن از انواع کانتینر کشتی برای حمل بار استفاده می‌شود. در این روش، محتوای بار از یک کانتینر خارج شده و مجددا جهت بارگیری به یک کانتینر دیگر منتقل می‌گردد؛ این جابهجایی فرایندی پیچیده است که به هماهنگی بین عوامل مختلف از جمله صاحب کالا، شرکت حمل و نقل دریایی و گمرک نیاز دارد و در مجموع میتواند هزینه کراس استافینگ را افزایش دهد، اما به‌‌هرحال طی کردن این مراحل در برخی موارد حمل لازم و ضروری است.
تعدادی از مزایای استفاده از کراس استافینگ توسط شرکت‌های کشتیرانی کانتینری عبارتند از:
یکی از مزایای اولیه این روش، توانایی آن در کاهش هزینه های جابجایی، ذخیره سازی و به حداقل رساندن زمان حمل و نقل است. به علت عدم نیاز به انبارداری، کالاها به‌سرعت یکپارچه شده و به مقصد نهایی خود هدایت می‌شوند؛ این عوامل نهایتا منجر به بهینه سازی فرآیند زنجیره تامین خواهند شد.
علاوه بر این، کراس استافینگ ترخیص کالا از گمرک را آسان‌تر میکند، زیرا کالاها می‌توانند از قبل ترخیص شوند یا در حین حمل و نقل تحت فرآیندهای بازرسی قرار گیرند. این امر باعث تسریع انتقال کالا از طریق بنادر، کاهش هزینه کراس استافینگ در حوزه‌ی ترخیص و بازرسی و ارتقای کلی زنجیره تامین می‌شود.
شرکت‌های کشتیرانی کانتینری برای صادرات و واردات در کشورهایی که به علت داشتن بنادر کوچک، درآن‌ها امکان پهلو گرفتن کشتیهای بزرگ وجود ندارد، از روش کراس استافینگ استفاده میکنند. اگر حجم کشتی حامل بار زیاد باشد، در مکانی که خارج از محدوده بندر و مقصد مورد نظر است، کانتینرها را به کشتیهای کوچک‌تری که ابعاد کمتری دارند منتقل کرده و بارها را به استفاده از این کشتی‌ها، در بندر مورد نظر تخلیه میکنند. در واقع کراس استافینگ راه حلی برای مناسب برای حل مشکل بارگیری و تخلیه در بنادر کوچک می‌باشد.
کانتینرها و کشتیهای حمل و نقل، کد منحصربه‌‌فردی دارند که هویت آنها را مشخص میکند. برخی کشورها به کشتی‌‌هایی که از مبدأ خاصی حرکت کرده‌‌اند و به کشور خاصی تعلق دارند، اجازه پهلو گرفتن نمی‌‌دهند. در این شرایط، شرکت‌های کشتیرانی کانتینری روش کراس استافینگ را برای انتقال کالاها به کشورهایی که تحت تاثیر تحریم قرار گرفته‌اند را، به بازرگانان پیشنهاد میکنند.
بنابراین، کشورهایی که درگیر تحریمهای اقتصادی و سیاسی هستند و امکان تجارت با برخی از کشورهای دیگر را ندارند، می‌توانند از این روش استفاده کنند. برای استفاده از این روش در دور زدن تحریمها، به یک کشور ثالث نیاز است که قوانین حمل دریایی به‌‌خصوصی در این زمینه نداشته باشد و کشتیهای آن کشور نیز اجازه پهلو گرفتن در بندرهای کشور مقصد را داشته باشند. کشورهای تحریم شده، ابتدا کالاهای خود را به کشور ثالث منتقل میکنند و سپس با روش کراس، آنها را در کشتیهای کشور ثالث بارگیری کرده و طی این فرایند، کد بار و کشتی تغییر میکنند و دیگر کشتی نمی‌‌تواند به نام کشور اصلی شناسایی شود. بدین صورت که برای واردات، کالا پس از سفارش توسط کشور ثالث، در کشتیهای این کشور بارگیری شده و سپس در مکانی مشخص به کشتیهای کشور مقصد منتقل می‌شود.
ممکن است در نگاه اول کراس استافینگ آسان و کاربردی به نظر برسد اما در عمل همیشه اینگونه نیست و این روش معایبی نیز دارد. به‌ویژه برای کشور ایران که بندرگاه‌های آن ظرفیت بالایی دارند، این روش هزینه‌ای سرباری برای بازرگانان است. در ادامه برخی معایب کراس استاف را ذکر می‌کنیم.
کراس استافینگ فرآیندی زمان‌بر است؛ زیرا کانتینر باید در طول مسیر بین دو کشتی جابجا شود و محموله‌های موجود در کانتینرها تخلیه و مجددا در کانتینرهای لاین کشتیرانی دیگری بارگیری شوند؛ این موضوع باعث بیشتر شدن مدت زمان ارسال بار توسط شرکت‌های کشتیرانی کانتینری خواهد شد.
در این روش درصورتی که جابهجایی محموله و کانتینر بادقت صورت نگیرد احتمال وارد شدن خسارت به کالاها وجود دارد. در واقع در کراس استافینگ ریسک آسیب دیدن یا مفقود شدن محموله، بیش از حمل به شکل مستقیم خواهد بود چرا که جابهجایی کانتینرها و محتوای آنها در فرایند کراس استاف میتواند بر سلامت و کیفیت کالاها تأثیرگذار باشد.
استفاده از کراس استاف نسبت به سایر روش‌های حمل دریایی دردسرهای بیشتری دارد. فرآیند تخلیه، بارگیری مجدد و جابهجایی کالا بین چند کشتی، باعث افزایش هزینه‌های مربوطه و ایجاد هزینه‌ی سربار در تجارت خواهد شد. با وجود اینکه هزینه کراس استافینگ بالاتر می‌باشد اما بازرگانان و تجار در شرایط ویژه ناچار به حل مشکلات حمل و نقلی خود با استفاده‌ی از این روش هستند.
ما در این مطلب به بررسی مزایا و معایب و دلیل بالاتر بودن هزینه کراس استافینگ پرداختیم. کراس استافینگ اغلب برای صادرات و واردات کالاهای تحریم شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین اگر راه مستقیمی برای حمل کالا نباشد از این روش استفاده می‌شود. با وجود اینکه عملیات کراس استافینگ به‌‌طور کلی روشی پیچیده و پرهزینه است، اما مزایا و قابلیت‌های ویژه‌ای را در اختیار تجار قرار می‌دهد؛ به خصوص این روش برای مراودات تجاری ایران امری ضروری به شمار می‌‌آید زیرا به بازرگانان ایرانی کمک میکند که علیرغم تحریمهای اقتصادی، بتوانند کالاهای خود را به کشورهای مختلف صادر کنند.
شرکت ناوبان دریا لیان، شرکت تخصصی در زمینه لجستیک است که تجربیات زیادی در حوزه‌ی همکاری با صادرکنندگان و واردکنندگان دارد. بر خلاف برخی از شرکت‌های بزرگ حمل و نقل که معمولاً با تعداد بسیار زیادی از مشتریان سروکار دارند، به عنوان یک شرکتNVOCC خدماتی منسجم و شخصی سازی شده (متناسب با نیازهای مشتری) ارائه می دهد و آنها می‌توانند تمام فرایندهای لجستیکی خود را به شرکت محول کنند. شرکت ناوبان با کریرهای دریایی مختلف فعالیت و همکاری دارد، از این جهت میتواند حمل دریایی با روش‌های مختلف را به مشتریان پیشنهاد کند.
منبع:
